Ravanello
Raphanus raphanistrum subsp. landra
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Ravanasso, Ravaniscle, Rafanello, Ravanet.
Noms en français : Radis maritime, Radis sauvage.
Descripcioun :La ravanello èi lou cousin fèr di rais-fort. Trachis dins lis ermas, en ribo de camin e peréu proche de la mar. Se recounèis à si petalo que s'estrechon (à ounglet), si fueio pelouso coumpausado de 2 à 8 paréu de tros prefound e subretout à si fru acaba emé un bè, ço que lou destrìo dóu gènre proche Brassica. Coumpara emé la subsp. raphanistrum que ié sèmblo.
Usanço :Tout èi manjadis dins la ravanello. Li flour e li jóuini fueio en ensalado, li fueio mai vièio (mai pas trop que pièi soun amaro), cuecho, li jóuini fru peréu. Se fai uno meno de moustardo emé li grano que se manjon peréu greia.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 (100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mai à setèmbre
Liò : Ribiero
- Mar
- Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-atlantico
Ref. sc. : Raphanus raphanistrum subsp. landra (Moretti ex DC.) Bonnier & Layens, 1894
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768